Ông Huỳnh Công Minh, nguyên Giám đốc Sở GD&ĐT TP Hồ Chí Minh cho rằng chúng ta vẫn tiếp tục kỳ thi tốt nghiệp nhưng không coi đó là cứu cánh, vì nó chỉ là một trong những “mắt xích” của cả một hệ thống đánh giá chất lượng giáo dục mà thôi…
Vừa qua, Báo CAND đã có một số bài viết phản ánh về việc nên hay không nên tiếp tục duy trì kỳ thi tốt nghiệp THPT, trong đó xuất hiện nhiều quan điểm khác nhau về thi tốt nghiệp. Một luồng quan điểm cho rằng, thi cử không nghiêm túc, không thực chất thì tốt nhất không nên thi. Nhưng lại có một luồng quan điểm cho rằng, không thể không thi tốt nghiệp, nếu “buông” thì học trò sẽ không học.
Thi cử là một vấn đề quan trọng, bất kỳ sự thay đổi nào cũng là một “quyết sách lớn”, cần có đầy đủ cơ sở khoa học chín muồi. Vậy cơ sở khoa học đó là gì và quan điểm của Bộ GD&ĐT như thế nào? Để rộng đường dư luận, Báo CAND xin trở lại vấn đề này.
Vẫn tổ chức thi, nhưng không coi là “cứu cánh”
Trao đổi với PV Báo CAND về hai luồng quan điểm nói trên, ông Huỳnh Công Minh, nguyên Giám đốc Sở GD&ĐT TP Hồ Chí Minh cho hay, khi đề cập tới vấn đề thi cử phải đặt nó trong hệ thống giáo dục của ta như thế nào. Thi cử chỉ là một là một biện pháp đánh giá và là một trong năm bước của quá trình giáo dục, nếu đặt vấn đề biện chứng như thế thì sẽ dễ dàng xác định được phương thức đánh giá như thế nào cho phù hợp.
Cũng theo ông Huỳnh Công Minh, gần đây dư luận đánh giá khá gay gắt về kỳ thi tốt nghiệp thực ra là những đánh giá “lặt vặt”, nếu thi chỉ là để cấp bằng, chỉ quan tâm đến tỉ lệ đỗ bao nhiêu thì sẽ phiến diện, không đầy đủ. Điều quan trọng là phải xây dựng được hệ thống đánh giá chuẩn mực, người đánh giá cũng phải được đào tạo thực hiện đánh giá cho chuẩn xác, trong đó phải nâng niu trân trọng tự đánh giá. Với cách nhìn đó, ông Huỳnh Công Minh cho rằng, chúng ta vẫn tiếp tục kỳ thi tốt nghiệp nhưng không coi đó là cứu cánh, vì nó chỉ là một trong những “mắt xích” của cả một hệ thống đánh giá chất lượng giáo dục mà thôi.
Hà Nội, một trong những địa phương có số thí sinh dự thi đông nhất, công tác chuẩn bị thi khá bài bản và tốn nhiều nhân lực, vật chất cho kỳ thi. Nhưng ông Nguyễn Hiệp Thống, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội cho rằng, không thể bỏ thi được, bởi lẽ, có dạy, có học, có thi, có kiểm tra đánh giá là không thể tách rời.
“Đừng lấy tỉ lệ đỗ cao hay thấp để đánh giá kỳ thi, vì còn nhiều tiêu chí khác nữa. Hà Nội đỗ 98,24%, thấp hơn rất nhiều tỉnh, nhưng chất lượng giáo dục của Hà Nội đâu có thấp. Đây là mặt bằng trình độ phổ thông, 5 điểm là đỗ, trong khi đề ra vừa sức thì học sinh đạt 5 điểm đâu có khó. Kỳ thi này chỉ để kiểm tra mặt bằng phổ thông, không phải là kỳ thi để chọn nguồn nhân lực trình độ cao. Một dây chuyền sản xuất cho thành phẩm chất lượng 100%, nhưng không thể đóng thùng xuất khẩu được, vẫn phải có khâu kiểm định OTK. Nếu giờ bỏ thi thì ai học, ai ôn tập nữa và mình phải gửi cho xã hội một sản phẩm kém chất lượng, học sinh đi làm công nhân thì cũng phải có tay nghề của người thợ chứ. Khi vẫn tổ chức thi thì theo tôi, Bộ nên thiết kế những thước đo kiểm định để giám sát, chế tài kỳ thi tốt hơn” – ông Thống bày tỏ.
Một kinh nghiệm hay của Hà Nội đã hạn chế được tình trạng cục bộ, nể nang, đó là Hà Nội điều Hiệu trưởng đến làm Chủ tịch Hội đồng thi ở một trường khác, nhưng chỉ có một giáo viên đi cùng làm thư ký, hoàn toàn không có chuyện mang theo giáo viên làm giám thị tại hội đồng thi đó. Vì thế, mà khi đến thực tế tại một số hội đồng thi, Chủ tịch hội đồng thi cứ than thở với chúng tôi rằng: “Như thế thì khác gì chặt chân, chặt tay chúng tôi”!
Không thi sẽ là cái cớ để học sinh chơi nhiều hơn
Một Hiệu trưởng trường THPT ở một huyện của Hà Nội tâm sự với chúng tôi, ông đã thử làm một phép tính: Nếu tổ chức thi tốt nghiệp như vừa qua, cả nước tốn khoảng 500 tỷ đồng, nhưng nếu để cho các trường THPT xét tốt nghiệp thì chỉ tốn khoảng 50 tỷ đồng, số tiền còn lại có thể xây dựng được nhiều trường học.
Mang lên cân đo đong đếm như vậy, nhưng vị Hiệu trưởng này lại cho rằng, trước mắt thi vẫn hơn, bởi lẽ nếu không có kỳ thi đón đợi phía trước, tâm lí lên lớp của giáo viên sẽ khác nhiều, họ sẽ thụ động hơn, còn học trò, nhất là những em học kém thì đây là cái cớ để các em chơi nhiều hơn.
Tuy nhiên, theo thầy hiệu trưởng này tâm sự, khi ông về làm hiệu trưởng trường THPT này, thì người tiền nhiệm yêu cầu ông phải “bằng mọi cách duy trì tỉ lệ đỗ 100%, vì đấy là thế mạnh của trường ta”. Đúng là thi tốt nghiệp có vấn đề, 100% hội đồng thi đều làm biên bản nghiêm túc, đúng quy chế nhưng sự thật lại không phải vậy” – Hiệu trưởng này chia sẻ.
Cùng chung quan điểm ủng hộ duy trì kỳ thi, thầy Nguyễn Quốc Bình, Hiệu trưởng Trường THPT Việt Đức (Hà Nội) tâm sự, tư tưởng Nho học, ứng thí có từ hàng ngàn năm nay đã ăn sâu vào máu thịt chúng ta rồi, nên để bỏ một kỳ thi quốc gia không phải là dễ. Phương pháp giáo dục mới mà chúng ta đang hướng tới là hướng học sinh phải tự học, tự tư duy, tự giải quyết vấn đề, song hành sẽ là tự đánh giá.
Nhưng trên thực tế, cách đánh giá trong nhà trường phổ thông chưa chính xác, vì chuẩn kiến thức kỹ năng thì có, nhưng xét ở từng vùng miền lại chênh lệch; thêm nữa, khi đánh giá trong quá trình học lại nể nang, tình cảm, đánh giá không chuẩn, không công bằng.
Vậy phải căn cứ vào đâu để đánh giá chất lượng giáo dục, để kiểm định – chính là kỳ thi tốt nghiệp. Thầy Bình còn kiến nghị, có thể chia mức độ theo đặc thù kinh tế vùng miền, trình độ dân trí để nghiên cứu hướng thi theo cụm. Khi đó sẽ phải có nhiều đề khác nhau cho từng cụm thi, không thể có một đề thi cho Hà Nội và TP Hồ Chí Minh cùng các tỉnh khó khăn được. Đồng thời, Bộ phải xiết chặt hậu kiểm công tác chấm thi, coi thi…
Tra cuu diem thi lop 10 Tra cuu diem thi Tra thứ hạng lớp 10 Xem diem thi dai hoc 2012 Diem chuan lop 10
Thi cử là một vấn đề quan trọng, bất kỳ sự thay đổi nào cũng là một “quyết sách lớn”, cần có đầy đủ cơ sở khoa học chín muồi. Vậy cơ sở khoa học đó là gì và quan điểm của Bộ GD&ĐT như thế nào? Để rộng đường dư luận, Báo CAND xin trở lại vấn đề này.
Vẫn tổ chức thi, nhưng không coi là “cứu cánh”
Trao đổi với PV Báo CAND về hai luồng quan điểm nói trên, ông Huỳnh Công Minh, nguyên Giám đốc Sở GD&ĐT TP Hồ Chí Minh cho hay, khi đề cập tới vấn đề thi cử phải đặt nó trong hệ thống giáo dục của ta như thế nào. Thi cử chỉ là một là một biện pháp đánh giá và là một trong năm bước của quá trình giáo dục, nếu đặt vấn đề biện chứng như thế thì sẽ dễ dàng xác định được phương thức đánh giá như thế nào cho phù hợp.
Cũng theo ông Huỳnh Công Minh, gần đây dư luận đánh giá khá gay gắt về kỳ thi tốt nghiệp thực ra là những đánh giá “lặt vặt”, nếu thi chỉ là để cấp bằng, chỉ quan tâm đến tỉ lệ đỗ bao nhiêu thì sẽ phiến diện, không đầy đủ. Điều quan trọng là phải xây dựng được hệ thống đánh giá chuẩn mực, người đánh giá cũng phải được đào tạo thực hiện đánh giá cho chuẩn xác, trong đó phải nâng niu trân trọng tự đánh giá. Với cách nhìn đó, ông Huỳnh Công Minh cho rằng, chúng ta vẫn tiếp tục kỳ thi tốt nghiệp nhưng không coi đó là cứu cánh, vì nó chỉ là một trong những “mắt xích” của cả một hệ thống đánh giá chất lượng giáo dục mà thôi.
![]() |
| Có tổ chức thi, ý thức học của học sinh mới được nâng cao. |
“Đừng lấy tỉ lệ đỗ cao hay thấp để đánh giá kỳ thi, vì còn nhiều tiêu chí khác nữa. Hà Nội đỗ 98,24%, thấp hơn rất nhiều tỉnh, nhưng chất lượng giáo dục của Hà Nội đâu có thấp. Đây là mặt bằng trình độ phổ thông, 5 điểm là đỗ, trong khi đề ra vừa sức thì học sinh đạt 5 điểm đâu có khó. Kỳ thi này chỉ để kiểm tra mặt bằng phổ thông, không phải là kỳ thi để chọn nguồn nhân lực trình độ cao. Một dây chuyền sản xuất cho thành phẩm chất lượng 100%, nhưng không thể đóng thùng xuất khẩu được, vẫn phải có khâu kiểm định OTK. Nếu giờ bỏ thi thì ai học, ai ôn tập nữa và mình phải gửi cho xã hội một sản phẩm kém chất lượng, học sinh đi làm công nhân thì cũng phải có tay nghề của người thợ chứ. Khi vẫn tổ chức thi thì theo tôi, Bộ nên thiết kế những thước đo kiểm định để giám sát, chế tài kỳ thi tốt hơn” – ông Thống bày tỏ.
Một kinh nghiệm hay của Hà Nội đã hạn chế được tình trạng cục bộ, nể nang, đó là Hà Nội điều Hiệu trưởng đến làm Chủ tịch Hội đồng thi ở một trường khác, nhưng chỉ có một giáo viên đi cùng làm thư ký, hoàn toàn không có chuyện mang theo giáo viên làm giám thị tại hội đồng thi đó. Vì thế, mà khi đến thực tế tại một số hội đồng thi, Chủ tịch hội đồng thi cứ than thở với chúng tôi rằng: “Như thế thì khác gì chặt chân, chặt tay chúng tôi”!
Không thi sẽ là cái cớ để học sinh chơi nhiều hơn
Một Hiệu trưởng trường THPT ở một huyện của Hà Nội tâm sự với chúng tôi, ông đã thử làm một phép tính: Nếu tổ chức thi tốt nghiệp như vừa qua, cả nước tốn khoảng 500 tỷ đồng, nhưng nếu để cho các trường THPT xét tốt nghiệp thì chỉ tốn khoảng 50 tỷ đồng, số tiền còn lại có thể xây dựng được nhiều trường học.
Mang lên cân đo đong đếm như vậy, nhưng vị Hiệu trưởng này lại cho rằng, trước mắt thi vẫn hơn, bởi lẽ nếu không có kỳ thi đón đợi phía trước, tâm lí lên lớp của giáo viên sẽ khác nhiều, họ sẽ thụ động hơn, còn học trò, nhất là những em học kém thì đây là cái cớ để các em chơi nhiều hơn.
Tuy nhiên, theo thầy hiệu trưởng này tâm sự, khi ông về làm hiệu trưởng trường THPT này, thì người tiền nhiệm yêu cầu ông phải “bằng mọi cách duy trì tỉ lệ đỗ 100%, vì đấy là thế mạnh của trường ta”. Đúng là thi tốt nghiệp có vấn đề, 100% hội đồng thi đều làm biên bản nghiêm túc, đúng quy chế nhưng sự thật lại không phải vậy” – Hiệu trưởng này chia sẻ.
Cùng chung quan điểm ủng hộ duy trì kỳ thi, thầy Nguyễn Quốc Bình, Hiệu trưởng Trường THPT Việt Đức (Hà Nội) tâm sự, tư tưởng Nho học, ứng thí có từ hàng ngàn năm nay đã ăn sâu vào máu thịt chúng ta rồi, nên để bỏ một kỳ thi quốc gia không phải là dễ. Phương pháp giáo dục mới mà chúng ta đang hướng tới là hướng học sinh phải tự học, tự tư duy, tự giải quyết vấn đề, song hành sẽ là tự đánh giá.
Nhưng trên thực tế, cách đánh giá trong nhà trường phổ thông chưa chính xác, vì chuẩn kiến thức kỹ năng thì có, nhưng xét ở từng vùng miền lại chênh lệch; thêm nữa, khi đánh giá trong quá trình học lại nể nang, tình cảm, đánh giá không chuẩn, không công bằng.
Vậy phải căn cứ vào đâu để đánh giá chất lượng giáo dục, để kiểm định – chính là kỳ thi tốt nghiệp. Thầy Bình còn kiến nghị, có thể chia mức độ theo đặc thù kinh tế vùng miền, trình độ dân trí để nghiên cứu hướng thi theo cụm. Khi đó sẽ phải có nhiều đề khác nhau cho từng cụm thi, không thể có một đề thi cho Hà Nội và TP Hồ Chí Minh cùng các tỉnh khó khăn được. Đồng thời, Bộ phải xiết chặt hậu kiểm công tác chấm thi, coi thi…
Tra cuu diem thi lop 10 Tra cuu diem thi Tra thứ hạng lớp 10 Xem diem thi dai hoc 2012 Diem chuan lop 10
