"Tôi đã làm việc cùng Nhi 10 năm nay từ khi Nhi còn là một cô bé
nhỏ xíu luôn tin rằng mình là một cậu con trai. Đó là một cô bé rất
hoạt bát" - nhạc trưởng người Nhật Honna Tetsujii nói về tài năng trẻ
Việt Nam.
Hòa nhạc Điều còn mãi 2013 vào 14h chiều ngày 2/9 sẽ được truyền hình trực tiếp trên VTV1 và truyền hình ANTV sẽ nối sóng của VTV truyền hình trực tiếp chương trình. Ngoài ra Đài Tiếng nói Việt Nam sẽ phát trực tiếp chương trình trên kênh FM Đài Tiếng nói Việt Nam. |
Trong tâm trí nhiều người yêu nhạc cổ điển, học và
theo đuổi nghệ thuật cổ điển có nghĩa là phải ra nước ngoài tập luyện,
chứ nếu tập tành trong nước thì kết quả sẽ rất hạn chế. Thế nhưng, cô bé
15 tuổi Đỗ Phương Nhi đã chứng minh một ngoại lệ đặc biệt và đáng tự
hào cho người yêu nhạc cổ điển Việt Nam.
Cô bé có tiếng đàn ám ảnh
Tối ngày 30/7, khi Đỗ Phương Nhi bước ra sân khấu,
người ta chợt nhận ra cô bé thường mặc váy ngắn qua gối ngày nào nay đã
vụt cao lớn hẳn, ra dáng một thiếu nữ. Sau nhiều năm trình diễn với váy
voan bồng trẻ con đủ sắc màu, có lẽ là lần đầu tiên khán giả thấy em
mặc váy dài bằng lụa, tha thướt phủ qua gót chân nom thật duyên dáng.
Dàn nhạc chơi những nốt đầu tiên của bản Concerto, em nghiêng mình chờ
đợi. Rồi tay phải cầm archer đưa lên, một giai điệu lãng mạn và giàu cảm
xúc, rất đậm chất Nga ra đời.
Âm nhạc của Đỗ Phương Nhi là thứ âm nhạc mang lại
sức mạnh cho người nghe. Tiếng đàn chứa đựng tự tin, thuần khiết, truyền
tải cảm xúc và cẩn trọng trong từng nốt nhạc. Hầu như Nhi không chơi
sai một nốt nào trong suốt 18 phút của chương. Em vững vàng trên sân
khấu, sải rộng cánh tay, biểu diễn có thần thái và cuốn đi ánh nhìn của
khán giả. Một nghệ sĩ thực thụ ở tuổi 15.
Đỗ Phương Nhi năm 2013 |
Nhi
luôn có cách chơi bình tĩnh, chững chạc như thế, ngay cả khi em chơi
Concerto của Mendelssohn lúc 11 tuổi, tập Concerto của Beriot, Spohr lúc
lên 10, hay tập Concerto số 4 của Seitz khi lên 9. Lúc đó tay phải còn
yếu và chưa kiểm soát được tốc độ, những đoạn giàu cảm xúc dễ bị chuyển
thành não nề, ủ dột. Tuy thế, ngay từ cái tuổi còn học tiểu học, tay
trái của cô bé đã chuyển ngón rất vững vàng, linh hoạt. Thế rồi những
nhược điểm ấu thơ ngày nào đã hoàn toàn biến mất khi Phương Nhi bước vào
tuổi 13. Ấy là lúc em mang lại cho khán giả tiếng đàn đầy ám ảnh của bản Introduction And Rondo Capriccioso từ Camille Saint Saens - nhà soạn nhạc lãng mạn người Pháp.
"Gia đình violin"
Đỗ
Phương Nhi ra trong một gia đình có truyền thống về âm nhạc. Cả gia
đình gắn bó với cây vĩ cầm đến mức họ sở hữu một tài khoản trên Youtube
có tên là "gia đình violin" (violinistfamily). Bố Nhi là Thạc sĩ Đỗ Xuân
Thắng - giảng viên Học viện Âm nhạc Quốc gia, ông đồng thời chơi cho
dàn nhạc giao hưởng Hà Nội, mẹ Nhi chơi trong dàn nhạc giao hưởng Việt
Nam, bè trưởng bè violin 1, thêm nữa, cậu của Nhi chính là nhạc sĩ Lê
Minh Sơn, thế nên việc Đỗ Phương Nhi được học nhạc từ nhỏ có lẽ là tất
yếu.
Nhưng khác với các bè bạn cùng trang lứa cũng có bố
mẹ chơi đàn, đó là năng khiếu và cảm nhận âm nhạc của Nhi ngày càng lớn
dần, mạnh mẽ dần theo thời gian. Năng khiếu đã chuyển thành tài năng và
phát triển theo chiều dọc, tiến bộ không ngừng.
Đỗ Phương Nhi lúc mới học đàn |
Lên
4 tuổi, Nhi bắt đầu chính thức theo học với GS/NSƯT Ngô Văn Thành. Từ
đó đến nay Nhi chỉ ra nước ngoài học vài tháng tại Học viện âm nhạc
Barratt - Due (Na Uy) dưới sự dẫn dắt của thầy Stephan Barratt-Due (nghệ
sĩ violin nổi tiếng, đời thứ 3 của gia đình giàu truyền thống âm nhạc
Barratt-Due) và các thầy khác như Alf Richard Kraggerud và Sigyn
Fossness. "Thời gian học ở Na Uy rất hay, em được hiểu biết thêm về âm
nhạc, làm quen với cách dạy của các thầy giáo, tham dự các lớp hòa tấu.
Em cũng được làm quen với rất nhiều người mới. Các thầy mỗi người lại
dạy theo một cách khác nhau và có cái hay riêng. Em thích mỗi người một
chút."
Trở về Việt Nam, Nhi tiếp tục học với GS Ngô Văn
Thành và liên tục tham gia các chương trình hòa nhạc có tên tuổi. Lớn
nhất phải kể đến 2 mùa Toyota Concert năm 2011 và 2013, sắp tới là hòa
nhạc Điều còn mãi. Nhi toàn chọn chơi những bài khó và đáng gờm với cả
các violinist trưởng thành như "Introduction and Rondo Capriccioso" của
Saint Saens hay "Concerto cho Violin cung Rê trưởng" của Tchaikovsky.
Với một buổi hòa nhạc đậm chất Việt như Điều còn mãi, Nhi cũng chọn được
một tác phẩm kì cựu dành cho cây đàn violin - "Bài ca chim ưng" của cố
nhạc sĩ Đàm Linh, cây đại thụ của khí nhạc Việt Nam.
"Em đã chuẩn bị Bài ca chim ưng cho hòa nhạc Điều còn mãi sắp tới. Đây là một tác phẩm rất mạnh mẽ, anh hùng, nó nói về điệu múa chim ưng của người Tây Nguyên và cũng biểu hiện cho sức mạnh của con người nơi đây, của Việt Nam. Đây là một trong những bản nhạc của Việt Nam mà em thích nhất"
"Em đã chuẩn bị Bài ca chim ưng cho hòa nhạc Điều còn mãi sắp tới. Đây là một tác phẩm rất mạnh mẽ, anh hùng, nó nói về điệu múa chim ưng của người Tây Nguyên và cũng biểu hiện cho sức mạnh của con người nơi đây, của Việt Nam. Đây là một trong những bản nhạc của Việt Nam mà em thích nhất"
"Luôn tạo ra sự khác biệt"
Phương
Nhi vốn là một cô học trò đam mê và chăm chỉ. Để chuẩn bị cho Concerto
cho Violin cung Rê trưởng của Tchaikovsky, Nhi liên tục tập luyện 3
tháng trời, chăm chút từng nốt một. Ngày nào phải đi học văn hóa, Nhi
tập 3 đến 4 tiếng, ngày nào được nghỉ, Nhi tập 6 đến 7 tiếng đồng hồ.
Kết quả của ba tháng trui rèn ấy là 18 phút bừng sáng trên sân khấu, thu
hút ánh mắt và đôi tai của cả nghìn khán giả tinh tuyển qua 2 đêm diễn.
Hỏi Nhi tại sao hay chọn những tác phẩm khó như vậy để trình
diễn, Nhi cười, "Lúc đầu, khi mở bản Concerto cho violin ra em thấy rất
khó. Nhưng đó là một trong những bản nhạc em yêu thích từ nhỏ, nên em
muốn đón nhận thử thách này. Những bản nhạc của Tchai rất lãng mạn, thể
hiện rõ tình cảm dạt dào. Tất nhiên quá trình tập rất vất vả và trắc
trở, nhưng em muốn cố gắng chơi thật tốt và hy vọng rằng mình đã có một
sự thay đổi nào đó".
Phương Nhi biểu diễn Concerto cho violin của Mendelssohn năm 2010 |
Tôi
nhớ mãi về hình ảnh của một khán giả phương Tây có mái tóc bạc ngồi ở
lô ghế gần sân khấu nhất. Bà im lặng nghe dàn nhạc chơi tối 30/7 với
Overture 1812, Xe chỉ luồn kim, tác phẩm của nhà soạn nhạc Nhật Bản Y.
Akutagawa. Đến khi Nhi biểu diễn, bà chăm chú một cách đặc biệt, mở máy
ảnh cá nhân ghi hình. Cuối buổi, bà ngắm nhìn cô bé từ xa trong đám
đông, rồi mãi mới len vào chỉ để nói một câu "Hôm nay cháu chơi rất
tuyệt".
"Tôi đã làm việc cùng Nhi 10 năm nay từ khi Nhi còn
là một cô bé nhỏ xíu luôn tin rằng mình là một cậu con trai. Đó là một
cô bé rất hoạt bát" - nhạc trưởng người Nhật Honna Tetsujii nói - "Tôi
rất vui vì chúng tôi được tham gia rất nhiều chương trình cùng nhau. Tôi
quan sát Nhi, thấy cô bé luôn tự tạo ra cho mình một quá trình phát
triển. Hai năm trước khác, hai năm sau khác. Phương Nhi đang ngày càng
tốt dần lên và luôn tạo ra sự khác biệt cho mình".
-----------------------------------------------